अथ प्रथमोऽध्याय:
atha prathamō’dhyāya:
विषादप्यमृतंग्राह्यममेध्यादपिकांचनम् ॥ नीचादप्युत्तमांविद्यां स्त्रीरत्नंदुष्कुलादपि ।।१६।। अर्थ - विष में से भी अमृत को, अशुद्ध पदार्थों में से भी सोने को, नीचों से भी उत्तम विद्या को, और दुष्ट कुल से भी स्त्री रत्न को लेना योग्य है ॥ १६ ॥ viṣādapyamr̥taṁgrāhyamamēdhyādapikāṁcanam ॥ nīcādapyuttamāṁvidyāṁ strīratnaṁduṣkulādapi ॥16॥ Meaning - It is worth taking nectar even from the odd things, gold even from the impure things, good knowledge from the lowly ones and feminine gems even from the evil ones. 16 ॥ स्त्रीणांद्विगुणअहारोलज्जाचापिचतुर्गुणा ॥ साहसंषड्गुणंचैवकामश्चाष्टगुणः स्मृतः ।।१७।। अर्थ - पुरुष से स्त्रियों का आहार दूना लज्जा चौगुनी साहस छगुना, और काम आठ गुना अधिक होता है ॥ १७ ॥ strīṇāṁdviguṇaahārōlajjācā picaturguṇā ॥ sāhasaṁṣaḍguṇacaivakāmaścāṣṭaguṇaḥ smr̥taḥ ॥17॥ Meaning - Women's food is double that of men, their shame is quadruple, their courage is six times higher and their sexual capacity is eight times more. 17 ॥ इति प्रथमोऽध्यायः ॥ १ ॥ iti prathamō’dhyāyaḥ ॥ 1 ॥
ग्रन्थ का नाम : चाणक्यनीतिदर्पण, रचनाकार – आचार्य चाणक्य, प्रथम अध्याय – श्लोक-15-17
चाणक्य की प्रसिद्धि :
ये संस्कृत श्लोक आचार्य चाणक्य के द्वारा रचित हैं। उनका नाम कौटिल्य एवं विष्णुगुप्त के नाम से भी प्रसिद्ध है। उनकी रचनाएँ Chanakya सूत्र, chanakya niti, chanakya ni pothi, chanakya quotes, chanakya niti in hindi, chanakya quotes in hindi, चाणक्य, चाणक्य नीति, चाणक्य नीति की 10 बातें, चाणक्य नीति की बातें, चाणक्य के कड़वे वचन, चाणक्य नीति स्त्री, चाणक्य नीति की 100 बातें, चाणक्य विचार इन हिंदी, चाणक्य नीति सुविचार, चाणक्य नीति जीवन जीने की, सुविचार चाणक्य के कड़वे वचन, sanskrit shlok, shlok,sanskrit, sanskrit shlok,sanskrit quotes,shlok in sanskrit, sanskrit thought, sanskrit slokas,संस्कृत श्लोक,श्लोक,छोटे संस्कृत श्लोक, आदि के रूप में चर्चित एवं प्रसिद्ध है ।
चाणक्य का कालातीत प्रभाव :
हजारों वर्षों के उपरांत भी उनमें वही ताजगी और उपयोगिता है। अतः वे आज भी उतने ही प्रासंगिक बने हुए हैं जितने वे तब थे जब वे लिखे गये थे। संस्कृत में रचित होने के कारण उनमें कालांतर के प्रभाव को स्पष्टतः नहीं देखा जाता है क्योंकि संस्कृत भाषा का सर्वश्रेष्ठ व्याकरण उसके अस्तित्व एवं गुणवत्ता के साथ ही उसके प्रभाव कि भी सुरक्षा करता है। ये अत्यंत ज्ञानवर्धक, पठनीय एवं माननीय हैं। ये जीवन के अनेक चौराहों पर हमारा मार्गदर्शन करते हैं जब सब ओर अंधकार छा जाने की प्रतीति होती है।
About Chanakya (चाणक्य के बारे में) :
चाणक्य का प्रभाव प्राचीन भारत से परे तक फैला हुआ है, क्योंकि शासन कला और शासन पर उनके विचारों का दुनिया भर के विद्वानों और नीति निर्माताओं द्वारा अध्ययन और सम्मान किया जाता है। राजनीति के प्रति उनका व्यावहारिक दृष्टिकोण और राज्य और उसके नागरिकों के कल्याण पर उनका जोर उन्हें एक कालातीत व्यक्ति बनाता है जिनकी बुद्धि समय और स्थान की सीमाओं से परे है।
- हिंदी दिवस पर कविता(hindi Diwas Par Kavita)हिंदी दिवस पर कविता(hindi Diwas Par Kavita) 14 सितंबर को ‘हिन्दी दिवस’ मनाया जाता है। संवैधानिक रूप से हिंदी को राजभाषा का दर्जा प्राप्त… Read more: हिंदी दिवस पर कविता(hindi Diwas Par Kavita)
- कैदी और कोकिला/पं.माखनलाल चतुर्वेदी कैदी और कोकिला 1क्या गाती हो?क्यों रह-रह जाती हो? कोकिल बोलो तो ! क्या लाती हो? सन्देशा किसका है? कोकिल बोलो तो ! 2ऊँची काली दीवारों… Read more: कैदी और कोकिला/
- Pushp Ki Abhilashaपुष्प की अभिलाषा पुष्प की अभिलाषा /पं.माखनलाल चतुर्वेदी चाह नहीं, मैं सुरबाला के गहनों में गूँथा जाऊँ।चाह नहीं, प्रेमी-माला में बिंध प्यारी को ललचाऊँ॥चाह… Read more: Pushp Ki Abhilasha
- Joke in hindijoke in hindi -जोक (Joke) का मतलब है हंसी-मजाक, चुटकुला या विनोदपूर्ण बात। यह एक ऐसी कहानी या वाक्य होता है जिसे सुनकर लोग… Read more: Joke in hindi
- भज गोविन्दं (BHAJ GOVINDAM)आदि गुरु श्री शंकराचार्य विरचित Adi Shankara’s Bhaja Govindam Bhaj Govindam In Sanskrit Verse Only भज गोविन्दं भज गोविन्दं भजमूढमते । संप्राप्ते सन्निहिते काले… Read more: भज गोविन्दं (BHAJ GOVINDAM)
- tum prem ho tum preet ho lyricstum prem ho tum preet ho lyrics in hindi तुम प्रेम हो, तुम प्रीत हो। मेरी बांसुरी का गीत हो. तुम प्रेम हो, तुम… Read more: tum prem ho tum preet ho lyrics
- Ve Kamleya LyricsVe Kamleya Lyrics In Hindi वे कमलेया वे कमलेयावे कमलेया मेरे नादान दिलवे कमलेया वे कमलेयावे कमलेया मेरे नादान दिलदो नैनों के पेचीदा सौ… Read more: Ve Kamleya Lyrics
- Raghupati Raghav Raja Ram Lyricsरघुपति राघव राजाराम, पतित पावन सीताराम(Raghupati Raghav Raja Ram) रघुपति राघव राजाराम, पतित पावन सीताराम(Raghupati Raghav Raja Ram)रघुपति राघव राजारामपतित पावन सीताराम ॥सुंदर विग्रह… Read more: Raghupati Raghav Raja Ram Lyrics
Leave a Reply